Vermoeidheid na kanker
en wat eraan te doen
De auteur Maria Hendriks is journalist en daarnaast jarenlang actief voor de Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten organisaties (NFK). Bovendien is zij ervaringsdeskundige op het gebied van kanker en de daarmee gepaard gaande vermoeidheid. In 1994 verscheen haar boek ‘Wees blij dat je nog leeft’ over de periode na genezing van kanker. In 2000 verscheen de eerste druk van het boek ‘Een lichaam van Lood’. Sindsdien is er veel veranderd in de benadering van vermoeidheid na kanker, vandaar deze derde druk (2010) in een geheel herziene versie.
Was voorheen de boodschap: luister naar je lichaam en leer leven met vermoeidheid, is er nu het aanvullende advies: houd je conditie op peil en blijf actief. Thans zijn er revalidatieprogramma’s en een –op kanker toegespitste- cognitieve gedragstherapie, die handelen en denken beïnvloedt. Deze therapie is ontwikkeld door het Nijmeegse Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid en heeft een hoge succesfactor. Bijna driekwart van de ex-patiënten die de therapie volgen, hebben er zodanig baat bij dat de klachten verminderen of verdwijnen.
Dit boek is het resultaat van onderzoeken, rapporten, gesprekken met deskundigen en ervaringsverhalen. Zij interviewde 12 ex-kankerpatiënten en nog eens 50 gaven schriftelijke input. De hoofdstukken volgen elkaar in logische volgorde op, waarbij de volgende onderwerpen: vermoeidheid; gevolgen; werken; revalidatie; genezen; leven met vermoeidheid, goed uitgediept en onderbouwd worden. Aan het eind van elk hoofdstuk volgt een ondersteunend ervaringsverhaal van een (ex) kankerpatiënt.
In het hoofdstuk over vermoeidheid wordt beschreven hoe deze vermoeidheid er uit kan zien en hoe dit ervaren wordt. Het is geen chronische staat van uitputting, maar over minder energie beschikken, ogenschijnlijk zonder de mogelijkheid door conditietraining de energievoorraad te vergroten. Het is alsof de rek uit het lijf is door de lichamelijke conditieverandering. De gevolgen, besproken in het volgende hoofdstuk zijn ingrijpend en kosten heel veel, ook op het gebied van sociale contacten. Het verwaarlozen van sociale contacten met anderen stuit vaak op onbegrip. Je gaat jezelf verwijten maken, gaat erover piekeren en tobben en zakt zo steeds verder de vermoeidheid in. Hoe belangrijk werk is, blijkt uit het volgende hoofdstuk. Maar dit is nog niet zo eenvoudig. Herkeuringen liggen om de hoek. Belangrijk zijn de verwachtingen en hoe reëel ze zijn van werkgever, collega’s en van jezelf! In de hoofdstukken over revalidatie en genezen wordt uitgebreid ingegaan op de huidige programma’s en therapie, zoals ik hierboven aangehaald heb. Het hoofdstuk over leven met vermoeidheid laat zien hoe je o.a. met regelmaat, planning, zelfdiscipline, en soms een heel ander leven er weer ruimte komt om te genieten van andere aspecten van het leven. Maar daar moet eerst oude leefpatronen voor losgelaten worden.
‘Een lichaam van lood’ biedt een schat aan relevante kennis en ervaring. Voor de (ex) kankerpatiënt zal het een feest van herkenning en erkenning kunnen zijn en tevens een ondersteuning van hoe om te gaan met de vermoeidheid. Maar ook voor de partner/familie biedt het inzicht in de vermoeidheid waar de (ex) kankerpatiënt mee worstelt, waardoor er mogelijk meer begrip en vaardigheid zouden kunnen ontstaan om hiermee om te gaan, wat de relatie ten goede zou kunnen komen.
Maria Hendriks heeft een zeer toegankelijk en boeiend boek geschreven, dat prettig leesbaar is, mede door de aantrekkelijke lay-out, gelardeerd met prachtige kleurenfoto’s en pakkende uitspraken.
‘Kankerpatiënten ervaren terugkeer naar het werk vaak als zeer belangrijk. Het bevestigt het medisch herstel, vergroot het zelfvertrouwen en leidt tot herstel van sociale rollen.’
Corrie Sleebos
Maria Hendriks: Een lichaam van lood.
Vermoeidheid na kanker en wat eraan te doen
105 pagina’s
Media Invita, Hoorn. 2010
ISBN 978-90-79919-06-2