Randvoorwaarden voor gespreksgroepen
Gespreksleiding
De gespreksgroep wordt geleid door twee lotgenoten gespreksleiders. De rollen van openen/afronden en ondersteunen worden van te voren onderling afgesproken.
Stijl van leidinggeven
De gespreksleiding laat een democratische stijl van leidinggeven zien. Daarin staan alle deelnemers en de gespreksleiding op gelijke voet en vanuit de groep worden de gespreksonderwerpen aangedragen. Bij stagnatie in het gesprek nodigt de gespreksleiding opnieuw uit tot vertellen.
Gespreksstijl
De gespreksleiding nodigt de deelnemers uit tot vertellen op een non-directieve wijze. De belangrijkste gespreksvaardigheid is luisteren, waarin het tonen van empathie en het bieden van emotionele steun belangrijke elementen zijn.
Doelstellingen van de groep
- Ervaringen delen
Lotgenotengroepen gaan vaak van het principe uit dat ‘gedeelde smart halve smart’ is en hoewel deze rekensom misschien niet voor iedereen in dezelfde mate opgaat, is het zeker waar dat uitwisseling van ervaringen waarde kan hebben voor mensen die dezelfde problemen in de ogen kijken.
- Denkbeelden begrijpen
Behalve dat het groepsgesprek het deelnemers mogelijk maakt om over zichzelf te praten, blijkt het ook een effectieve manier te zijn om inzicht te krijgen in begrippen en abstracties.
- Zelfvertrouwen verhogen
Hoewel het niet altijd mogelijk is om groter zelfvertrouwen als expliciete doelstelling na te streven, blijkt het dikwijls een welkome bijproduct van het groepsproces te zijn.
- Gevoelens bespreken
Veel mensen hebben vaak het gevoel dat ze alleen staan in de gevoelens, die ze over zichzelf, hun situatie en hun leven hebben. Bespreking in de groep van gevoelens onthult gewoonlijk dat dit niet het geval is. Een meelevend gehoor kan bepaalde groepsleden aanmoedigen om een deel van hun intiemste gevoelens op positieve en constructieve wijze onder ogen te zien en te erkennen. Hier geldt dan ook het principe van herkennen en erkennen.
- Onderlinge steun en hulp
Een bijproduct van de gespreksgroep is het gevoel van geborgenheid dat ze teweegbrengt en de atmosfeer van wederzijdse hulp, waarvan haar functioneren doordrongen is.
Groepsklimaat
De gespreksgroep kan succesvol worden geacht als ze een deel van de vastgestelde doelen realiseert, maar ze bezit ook een onafhankelijke en minder tastbare dimensie, die het beste te omschrijven valt als ‘klimaat’. Woorden die het beoogde groepsklimaat beschrijven zijn: warm, ontspannen, vriendschappelijk, ernstig en humoristisch.
Structuur van de groep
De groep werkt ongestructureerd. De gespreksleiding heeft geen agenda, behalve de belangen en kwesties die de deelnemers aangeven. Het resultaat zou dus een min of meer getrouwe afspiegeling moeten zijn in hun eigen woorden ten aanzien van hun eigen belangen.
Groepsgrootte
Het aantal deelnemers zal maximaal 6 personen zijn exclusief de gespreksleiding.
Duur
De gespreksgroep komt vijf à zes keer bijeen in een tijdsbestek van 3 maanden.
Locatie
De gespreksgroep komt bijeen in het Toon Hermans Huis Emmeloord.
Bron:
Philip Priestley, James McGuire., Basisboek Hulpverlening, Nijmegen: Dekker & van de Vegt 1986.
Een basisboek ten behoeve van professionele hulpverleners voor het trainen van vrijwilligers.