Vertroostingen. Gewone woorden van Dirk de Wachter.
‘Wat ik zelf heb meegemaakt doet me nadenken over de vraag: als een mens in de miserie zit, wat helpt dan? Wat doen we wanneer het noodlot ons treft? Waar vinden we troost? Het antwoord kun je in enkele woorden samenvatten: in de aanwezigheid van de ander. Dat is de basis.’ – Dirk de Wachter
Dirk de Wachter is een Belgische psychiater-psychotherapeut en schrijver van diverse boeken. In zijn praktijk benadert hij zijn cliënten vanuit een troostmotief, veelal geïnspireerd door het gedachtegoed van de Joods Franse filosoof Levinas. Het luisteren naar de ander, uitnodigen tot vertellen en de ander daarin te erkennen, daarin zit troost. Vriendelijkheid is het kleine goede; iets wat eigenlijk geen moeite kost, maar waardoor de ander juist troost vindt. Hij beschrijft zichzelf als een troostend mens, die vasthoudt aan hoopvolheid en hij wordt ook wel de verdrietdokter genoemd. Dirk ziet zichzelf als een dankbaar mens, die geniet van de nabijheid en de bijstand van vele medemensen. Vanuit die geprivilegieerde positie kan hij anderen bijstaan, wat zin geeft aan zijn bestaan.
Dan wordt hij in de zomer van 2021 zelf geconfronteerd met een levensbedreigende ziekte, kanker die uitgezaaid blijkt te zijn in de lever, stadium 4. Dat is geen gunstige prognose. Plotseling wordt zijn positie van troostende, hoopbrengende hulpverlener die anderen bijstaat, omgedraaid naar die van een afhankelijke en hulpbehoevende patiënt, die bedreigd wordt en angstwekkend de dood in de ogen kijkt. Hij ontdekt hoe groot zijn behoefte aan troost is en hij zit nu in zijn eigen spreekkamer en luistert naar zijn eigen woorden, zijn gewone woorden, zoals hij ze ook in de gesprekken vertelt en zoals hij ze zelf ervaren heeft. Hij wil niet vervallen in een sfeer van slachtofferschap en miserabilisme, maar wil integendeel die herkenbare hoopvolheid blijven delen in waardigheid en met geheven hoofd.
In een 15-tal korte hoofdstukken verkent hij vele vormen van troost die hij zelf ervaart en waardoor hij vast kan houden aan hoop temidden van zijn lijden. Elk hoofdstuk is een goudmijntje om bij stil te staan om de diepte van de aangereikte troost in gewone woorden tot je door te laten dringen.
Dirk verstaat de kunst om in vriendelijke bewoording het kleine te benoemen dat groots zal blijken te zijn. Hij stelt zich heel kwetsbaar op door in transparantie zijn eigen levensweg te belichten in de mooie en moeilijke momenten. De gewonigheid, het eenvoudige blijkt een bron te zijn van troost en hoop.
So come, my friends, be not afraid
We are so lightly here
It is in love that we are made
In love we disappear.
– Leonard Cohen
Vertroostingen is een prachtig boek, zo waard om te lezen, maar ook om zelf aan te schaffen, want ik verwacht niet anders dan dat je er regelmatig naar terug zult grijpen. De gewone en vriendelijke woorden zullen van betekenis zijn om troost en hoop te vinden in jouw situatie.
Corrie Sleebos
Vertroostingen. Gewone woorden van Dirk de Wachter.
Lannoo Campus Leuven. www.lannoocampus.com . Derde druk januari 2023
154 pagina’s
ISBN 978 94 014 8961 4
